Ekonomistler ve sektör temsilcileri, bu kararın gecikmeden vatandaşın cebine yansıması gerektiği konusunda hemfikir. Faiz kararıyla birlikte kredi maliyetlerinin azalması gerektiğini düşünen uzmanlar, bankaların süreci yavaşlatmaması çağrısında bulunuyor. Öte yandan, kredi kullanmak isteyen vatandaşlar ve işletmeler de “Ne zaman bize yansıyacak?” sorusunun cevabını arıyor.
Kritik Zamanlama Vurgusu
Ünlü ekonomist Sefer Şener, alınan kararın zamanlamasını stratejik bulduğunu belirterek, Merkez Bankası’nın Eylül ayına kadar başka bir toplantısı olmaması nedeniyle bu adımın doğru bir dönemde geldiğini söyledi. Şener, kredi kanallarının açılması için kamu baskısının artabileceğine dikkat çekerken, bankaların kredi faizlerini gecikmeden güncellemesi gerektiğini vurguladı.
Gecelik borçlanma faizlerinin de düşürülmesinin bankalar açısından ek bir fırsat oluşturduğunu belirten Şener, yıl sonuna kadar kademeli olarak 2 ila 3 puanlık faiz düşüşü beklediğini ifade etti. Şener’e göre, özellikle konut piyasasında ve KOBİ'lerin finansmana erişiminde bu düşüşlerin etkisi büyük olacak. Ancak sürecin sadece Merkez Bankası politikalarıyla değil, bankaların ticari yaklaşımıyla da doğrudan bağlantılı olduğuna dikkat çekti.
İş Dünyası Acil Kredi Bekliyor
Ekonomik daralmanın etkilerini yaşayan küçük ve orta ölçekli işletmeler için finansmana erişim kritik önemde. Faiz oranlarının düşmesiyle birlikte işletmelerin likidite sorunlarını çözmesi bekleniyor. Ancak bu sürecin bankaların ne kadar hızlı hareket ettiğine bağlı olduğu ifade ediliyor. Altın ve Para Piyasaları Uzmanı İslam Memiş’e göre, piyasada güven ortamı oluşmuş durumda ancak bu atmosferin gerçek ekonomik veriye dönüşebilmesi için kredi musluklarının açılması şart.
Memiş, sosyal konut projeleri ve yatırımlar için alınan kararların, krediye ulaşamayan vatandaş için anlam ifade etmeyeceğini belirtiyor. Faizlerin düştüğünü görmek isteyen vatandaşlar, hâlâ yüksek kredi oranlarıyla karşılaştıklarında bu indirimin yalnızca kâğıt üstünde kaldığını düşünüyor. Bu nedenle Memiş, “Faiz düştü ama bana ne zaman yansıyacak?” sorusunun cevabının, kamu bankalarıyla özel bankalar arasında kurulacak işbirliğinde saklı olduğunu söylüyor.
Bankaların Karar Mekanizması Sorgulanıyor
Geçmiş dönemlerde alınan faiz indirimi kararlarının piyasaya geç yansıdığı görülmüştü. Bankalar, özellikle ekonomik istikrarsızlık dönemlerinde, faiz indirimi kararlarını kredi ürünlerine uygulamakta temkinli davranabiliyor. Bu durum, Merkez Bankası’nın para politikası ile bankaların kredi politikası arasında bir uyumsuzluk oluşmasına yol açıyor.
Kredi çekmek isteyen vatandaşlar için bu süreç adeta bir belirsizlik girdabına dönüşüyor. Kredi faiz oranlarının güncellenmemesi, tüketicileri ya borçlanmaktan vazgeçmeye ya da beklemeye zorluyor. Ekonomistler ise bu bekleyişin ekonomiye zarar verdiğini, yatırım ve tüketim kararlarını geciktirdiğini belirtiyor.
Konut Kredilerinde Canlanma Umudu
Gayrimenkul sektörü temsilcileri, Merkez Bankası’nın faiz indirimi kararının konut kredileri özelinde olumlu etki yaratmasını bekliyor. Uzmanlara göre, kredi faizlerinin düşmesiyle birlikte konut alımlarında canlanma başlayabilir. Özellikle ilk evini alacak vatandaşlar için uygun faizli kredi seçeneklerinin sunulması, sektöre taze bir hareket getirebilir.
Krediye erişimin kolaylaşması, sadece gayrimenkul değil, otomotiv, beyaz eşya ve dayanıklı tüketim malları gibi birçok sektörü de olumlu etkileyebilir. Ancak bankaların bu adımı ne kadar hızlı ve kapsamlı şekilde uygulayacağı belirleyici olacak.
