Son yıllarda internetin yaygınlaşmasıyla birlikte birçok kişi kısa yoldan para kazanmanın yollarını ararken “forex” adı verilen yatırımlara yöneliyor.
Ancak bu alandaki bilinçsizlik ve denetimsizlik, ne yazık ki pek çok kişinin mağdur olmasına sebep oluyor. Özellikle yasal olmayan yollarla faaliyet gösteren forex firmaları, binlerce insanı mağdur ederken, aynı zamanda ciddi hukuki sorunlara da kapı aralıyor.
FOREX NEDİR ?
Forex (foreign exchange), farklı ülke para birimlerinin birbirine karşı alınıp satıldığı uluslararası bir piyasadır. Doğru şekilde kullanıldığında yatırımcılara çeşitli avantajlar sunabilir. Ancak Türkiye’de forex işlemlerini yasal olarak sadece SPK (Sermaye Piyasası Kurulu) tarafından yetkilendirilmiş aracı kurumlar yapabilir. Yani herhangi bir sosyal medya hesabı, mobil uygulama ya da yabancı kaynaklı internet sitesi üzerinden yapılan işlemler genellikle yasal değildir.
NEDEN TEHLİKELİ ?
Yasal olmayan forex platformları genellikle yüksek kazanç vaadiyle insanları cezbeder. “3 günde paranız 10 katına çıkacak”, “garantili kazanç” gibi söylemlerle yapılan reklamlar tamamen yanıltıcıdır. Bu platformlar üzerinde yapılan işlemler ne SPK denetimine tabidir, ne de yatırımcılar bir hak ihlali durumunda etkili bir hukuki koruma görebilir. Ayrıca para kayıplarının büyük çoğunluğu yurt dışındaki bu firmalara aktarıldığı için, geri almak oldukça zordur.
FOREX DOLANDIRICILIĞI NASIL YAPILMAKTADIR ?
Forex dolandırıcılığı, genellikle sosyal medyada ‘’para kazanmak ister misiniz ?’’ şeklindeki bir linke tıkladığınızda önünüze çıkan formu doldurmanızla veya telefon numaranızdan sizi arayarak kendisini yatırım uzmanı olarak tanıtan bir kişi sizinle iletişime geçerek alım-satım işlemleri konusunda SPK lisansına sahip aracı kurum olduklarını ve adınıza bir hesap açarak doğru yönlendirmeler sayesinde yüksek kazançlar elde edeceğiniz vaadinde bulunarak sizi ikna etmeye çalışarak uygulanan bir yöntemdir.
ÖRNEK OLARAK
1- Kendisini yatırım uzmanı olarak tanıtan kişi tarafından mağdur aranır.
2- Mağduru yüksek kazanç elde edeceği noktasında ikna ederek sisteme dahil eder.
3- Mağdurun bu sisteme para aktarımı yapmasını sağlar.
4- Sisteme para girişinin ardından mağdura yanıltıcı işlem yaptırarak yatırdığı paraları sıfırlamakta.
5- Mağdurun yeniden para yatırması halinde kaybettiği paraları geri kazanma vaadinde bulunarak yeniden para yatırması gerektiğini söyler.
6- Mağdur yatırdığı tutarları geri istediğinde ise kendisinin hesabına belirli bir meblağ para tanımladıklarını ve o parayı nakit olarak çekemeyeceğini söyler.
7- Mağdur bu aşamada dolandırıldığını anlar.
HUKUKİ AÇIDAN DURUM NEDİR ?
Yasal olmayan forex işlemleri yalnızca yatırımcıyı değil, işlemi yönlendiren kişileri de sorumluluk altına sokar. Türk Ceza Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca bu işlemler bazen nitelikli dolandırıcılık, bazen de izinsiz sermaye piyasası faaliyeti olarak değerlendirilir. Bu nedenle hem yatırımcılar maddi kayıp yaşar hem de bu sisteme aracılık eden kişiler ciddi cezai yaptırımlarla karşılaşabilir.
MAĞDUR OLDUYSANIZ NE YAPMALISINIZ ?
Eğer siz de yasal olmayan bir forex platformuna yatırım yaptıysanız, vakit kaybetmeden avukatınız aracılığı ile Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunmalı, varsa yazışmalar, para transferleri ve ekran görüntüleri gibi delilleri muhafaza etmelisiniz. Bu süreçte bir avukattan hukuki destek almanız, hem haklarınızı daha etkin aramanızı hem de başkalarının da mağdur olmaması için sürece katkı sağlamanızı sağlar.
CEZAİ SORUMLULUKLAR :Yasal olmayan forex faaliyetlerine katılanlar yalnızca maddi kayıp yaşamakla kalmaz, bazı durumlarda cezai sorumluluk da taşırlar. Özellikle bu sistemleri organize eden ya da insanları bu platformlara yönlendiren kişiler hakkında Türk Ceza Kanunu kapsamında ağır yaptırımlar söz konusu olabilir.
Bu kapsamda en sık karşılaşılan suçlar şunlardır:
• Nitelikli dolandırıcılık (TCK 158): İnsanların güvenini kötüye kullanarak hileyle para alınması durumunda söz konusudur. Bu suçun cezası 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve adli para cezasıdır.
• İzinsiz sermaye piyasası faaliyeti (SPKn 109. madde): Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izin almadan yatırım hizmeti vermek yasaktır. Bu maddeye aykırı hareket eden kişiler hakkında 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası uygulanabilir.
• Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama (TCK 282): Yurt dışındaki bu sistemlerde kara para aklama şüphesi olduğunda bu suç gündeme gelir ve cezai süreç daha da ağırlaşır.
Ayrıca bu suçlara katılan kişiler sadece bu eylemleri organize edenler değil, aktif şekilde insan yönlendiren, komisyon alan, reklam yapan ya da sistemin büyümesine katkı sağlayan herkes olabilir. Suç işleme kastı olmasa bile, dolaylı şekilde destek olunmuşsa bu durum cezai sorumluluğa yol açabilir.
Bu yüzden sadece yatırım yaparken değil, çevrenizi bu tarz sistemlere yönlendirirken de çok dikkatli olunmalıdır. “Ben sadece yardımcı oldum” ya da “iyi niyetle tavsiye ettim” gibi açıklamalar, hukuken her zaman geçerli olmayabilir.
SONUÇ OLARAK :
Unutulmamalıdır ki yatırım ciddi bir iştir ve yalnızca yasal çerçevede, denetlenen kurumlar aracılığıyla yapılmalıdır. Sosyal medyada gördüğünüz yatırım fırsatları, çoğu zaman hayal değil, tuzaktır. Kazanç hayaliyle başladığınız yolculuk, büyük maddi ve manevi kayıplarla sonuçlanabilir. Bu nedenle yatırım yapmadan önce bir uzmana danışmak, size zaman kazandırmakla kalmaz, maddi kayıpların da önüne geçer.
