Mahkemeler, bedel tespit davalarında bilirkişi raporunu esas alıyor. Ancak bilirkişi, kiralanan taşınmazın boş olması durumunda edebileceği piyasa değerini belirliyor. Bu değerin doğrudan kabul edilmesi, kiracılar açısından yüksek kira riski yaratıyor. İşte bu noktada devreye, Türk Borçlar Kanunu'nda yer alan “hakkaniyete göre belirlenir” hükmü giriyor.
Hakim, Rayiçten İndirim Yapmakla Yükümlü
Avukat Küçük, boş bir konut için belirlenen rayiç değerin gerçek hayatta sürekli oturan bir kiracıya uygulanamayacağını belirtiyor. “Hakimler, taşınmazın konumu, yaşı, bakım durumu ve kiracının süresi gibi unsurları dikkate alarak yüzde 10 ila 20 arasında indirim yapabiliyor,” diyor. Üstelik bu indirimin talep edilmesine gerek kalmadan resen gözetilmesi gerekiyor.
Dava Açanlar Dilekçelerine Eklemeli
Yine de Avukat Küçük, kiracıların bu hakkaniyet indirimi talebini dava dilekçelerinde açıkça belirtmesinin süreci kolaylaştıracağını söylüyor. Davayı açan taraf bu indirimi doğrudan talep ederse, mahkemelerin göz önünde bulundurması çok daha olası hale geliyor. Bu nedenle, kira bedelinin yüksekliğine itiraz eden kiracıların taleplerini detaylandırmaları öneriliyor.
Yüzde 25 Sınırı Kalktı, Davalar Arttı
Yüzde 25 zam sınırının 1 Temmuz 2024 itibarıyla sona ermesiyle birlikte, kira artışlarında yeniden TÜFE oranı geçerli oldu. Bu oran halihazırda yüzde 43 seviyelerinde. Artan kira bedelleri, bedel tespit davası trafiğini hızlandırırken, kiracılar açısından hakkaniyet indirimi önemli bir denge unsuru haline geldi.
Kiracıların Bilmesi Gerekenler
-
Mahkeme, kira tespiti yaparken rayiç değerden yüzde 10-20 arası indirime gidebilir.
-
Bu indirim, özellikle uzun süredir oturan kiracılar için uygulanıyor.
-
Dava dilekçesine açıkça yazılması tavsiye ediliyor.
-
Hakim, talep olmasa bile hakkaniyet indirimini dikkate almak zorunda.
-
Bilirkişi raporları boş daire bazlı hesaplandığı için indirimsiz karar alınırsa yüksek kiralarla karşılaşılabilir.
Kiracılar için bu uygulama, yükselen kiralara karşı yargı yoluyla elde edilebilecek somut bir çözüm imkânı sunuyor.
